عوامل ایجاد کننده بوی دهان

بوی دهان یکی از مشکلات شایع دهان محسوب می شود و تخمین زده می شود که از هر 5 نفر 1 نفر به آن مبتلا باشند. بعضی از مبتلایان از بیماری خود اطلاعی ندارند و توسط دیگران متوجه بیماری خود می شوند. در سمت دیگر افرادی هستند که بوی دهان بسیار کمی دارند اما از این موضوع رنج می‌برند و درگیری ذهنی دائمی با آن دارند. در بین این دو گروه افرادی وجود دارند که به درجاتی از بوی دهان مبتلا هستند و کم و بیش نیز درباره ابتلا خود آگاهی دارند.

برای خلاصی از بوی دهان باید در ابتدا عوامل ایجاد کننده آن را بشناسید. موسس اولین کلینیک اختصاصی بوی دهان چنین معتقد است : باکتری های موجود در دهان ، ایجاد کننده ۹۹ درصد از موارد بوی دهان هستند. این باکتریها عمدتاً ترکیبات پروتئینی موجود در دهان را تجزیه می کنند که نتیجه آن ایجاد ترکیبات گوگرددار در دهان است. هیدروژن سولفاید ، متیل مرکاپتان و دی متیل سولفاید گازهایی هستند که در کلینیک اختصاصی بوی دهان به وسیله دستگاه اورال کروما اندازه گیری می شود.

در حدود ۱ درصد از موارد ، سایر عواملی که در زیر از آنها نام برده می شود در ایجاد و تشدید بوی‌دهان کمک کننده هستند:

1- مصرف بعضی از خوراکی ها و نوشیدنی ها

استفاده از خوراکیهای بدبو مانند پیاز و سیر خام و کلیه غذاهایی که از این دو ساخته تهیه می شوند ، می‌توانند باعث بدبویی تنفس انسان شوند. هنگامی که پیاز و یا سیر به بدن انسان وارد شد تا زمانی که در جریان خون وجود دارند می‌توانند باعث بدبویی تنفس انسان شوند. ترکیبات بدبو به مرور در بدن انسان خنثی و یا از طریق ادرار و هوای تنفسی از بدن خارج می شوند. این فرآیند در بعضی موارد ممکن است تا ۷۲ ساعت طول بکشد. بدیهی است که در این بازه زمانی ، مایعات دفعی بدن مانند عرق و ادرار و همچنین بازدم تنفسی دارای ترکیبات بد بو باشند.

2- پلاک دندانی

بر روی تمام سطوح دهان از جمله دندانها پلاک دندانی تشکیل می شود. باکتری های چسبیده به پلاک دندانی و خرده های مواد غذایی که در بین دندان ها باقی می مانند ، نقش اساسی در ایجاد بوی بد دهان دارند. اگر شما دارای پروتز متحرک ، پروتز کامل و یا دستگاه های ارتودنسی هستید باید دقت نظر بیشتری داشته باشید. باکتری ها به راحتی بر روی این اجسام تجمع پیدا کرده، باعث ایجاد بوی بد مخصوصی به نام بوی پروتز می شوند.

3- عدم استفاده از نخ دندان و واترجت دندانی

وقتی بین دندان های خود را تمیز نمی کنید خرده های مواد غذایی و باکتری های چسبیده به آنها به شدت فعالیت می کنند. مسواک نمی تواند سطوح بین دندانی را تمیز کند. بنابراین استفاده از نخ دندان و واترجت های دندانی الزامی است. برای امتحان نخ دندان را به آرامی بین دندانهایتان وارد کرده ، آن را بو کنید. اگر بوی بدی به مشام شما رسید بدانید که بخشی از بوی دهان شما ممکن است از این نواحی باشد.

4- روی زبان

پژوهشگران تخمین می زنند که بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد از بوی بد دهان ، ناشی از باکتری های چسبیده به زبان باشد. روی زبان فرورفتگی ها و برجستگی هایی دارد که میکروب های دهان به راحتی در این فرورفتگی ها تجمع و رشد می یابند. علاوه بر باکتری های ایجاد کننده بوی دهان ، سایر میکروارگانیسم های دهان از جمله باکتریهای ایجاد کننده پوسیدگی دندان و بیماری لثه نیز بر روی زبان رشد و نمو پیدا می‌کنند. با تمیز کردن روی زبان به وسیله زبان پاک کن نه تنها بوی دهان کاهش پیدا می کند بلکه پوسیدگی دندان و بیماری لثه نیز کم می شود. بنابراین در شبانه روز یک بار روی زبان خود را با مسواک نرم و یا زبان پاک کن آغشته به محلول دهانشویه پایادنتال تمیز کنید.

5- دخانیات از جمله سیگار

وقتی شما سیگار می کشید بخشی از دود سیگار و یا دخانیات به ریه های شما منتقل شده، جذب می گردد. بخشی از آن نیز به سطح مخاط دهان می چسبد. برای رفع بوی سیگار از دهانشویه و خمیردندان پایادنتال استفاده کنید تا ترکیبات بدبوی چسبیده به مخاطب دهان خنثی شوند. بدیهی است بخشی از بوی نامطبوع سیگار که در ریه ها تجمع می یابند به مرور زمان به هوای بازدم تنفسی راه یافته از بدن خارج می شوند. اگر روزانه سیگار بکشید همیشه منبعی دائمی از بوی بد ناشی از دود، در ریه های شما وجود خواهد داشت.

6- خشکی دهان

روزانه به طور متوسط بین ۱ تا ۲ لیتر بزاق در دهان تولید می شود. یکی از وظایف بزاق دهان ، شستشوی باکتری ها و ترکیبات بد بوی ناشی از آن‌ها و انتقال آنها به معده است. در مواردی که خشکی دهان ایجاد می شود ترکیبات بد بو در دهان تجمع می یابند. از طرف دیگر با کمبود بزاق ، ترکیبات بدبو سریع تر و بیشتر به حالت بخار در می آیند و باعث بدبویی دهان انسان می شوند. عوامل متعددی در ایجاد خشکی دهان نقش دارند از جمله استرس ، تنفس دهانی و بعضی از داروها. برای مبارزه با خشکی دهان همیشه مقدار مناسبی آب بنوشید و دهان خود را مرطوب نگه دارید. با مراجعه به پزشک متخصص گوش وحلق و بینی ، علت ایجادکننده تنفس دهانی را برطرف کنید.

7- عفونت 

هر گونه زخم وسیع و یا عفونت در دهان می تواند ایجاد کننده بوی بد دهان باشد. پس از کشیدن دندان مخصوصاً دندان عقل ، زخم بزرگی ایجاد می شود که محلی برای تجمع و رشد باکتری ها است. تا ۴۸ ساعت پس از کشیدن دندان ، خونابه خارج شده از زخم دهانی ، منبع غذایی فراوانی برای باکتریهای دهان محسوب می شود. همچنین چون داخل حفره دندان کشیده شده تمیز نمی شود ، مواد غذایی و باکتریها تجمع پیدا می کنند که نتیجه آن بوی دهان است. به همین دلیل توصیه می شود که از روز دوم پس از کشیدن دندان به بعد، داخل حفره را با واترجت دندانی تمیز کنید. از به کار بردن مسواک برای تمیز کردن زخم خودداری نمایید چون باعث ایجاد خونریزی و درد شدید برای شما خواهد شد.

8- بعضی از بیماریها

در پژوهش‌ها مشخص شده است که بعضی از بیماریها ممکن است باعث ایجاد بوی بد دهان شوند. از جمله خلط عفونی گلو ، سنگ لوزه ، عفونت های دستگاه تنفسی ، سینوزیت مزمن ، برونشیت مزمن ، دیابت ، اختلالات دستگاه گوارشی ، بیماری های کبد و یا کلیه.

9- مشکلات دندانپزشکی

وجود پوسیدگی های وسیع در دندان ها، ترمیم ها و یا روکش های لق ، بیماری لثه مانند ژنژیویت و جرم دندانی و خونریزی لثه می توانند باعث بدبویی دهان شوند. چون احتمال بدبویی دهان به دلیل این مشکلات شایع تر است ، توصیه می شود در اولین قدم به دندانپزشکی مراجعه کنید.

درمان بوی دهان

با برطرف کردن هر یک از مواردی که به عنوان علت بوی دهان ذکر شد ، بوی دهان به شدت کاهش می یابد. همانطور که ذکر کردیم ۹۹ درصد از موارد بد بویی دهان به علت باکتری‌های دهانی ایجاد می شود. این باکتری ها را نمی توان از دهان حذف کرد به همین علت در ۹۹ درصد از موارد بوی دهان قابلیت حذف شدن ندارد اما قابلیت کم شدن دارد.

دکتر علیرضا طالبیان توضیح می دهد که : بسیاری از بیماری ها مانند پوسیدگی دندان ، دیابت و فشار خون قابلیت حذف شدن ندارند اما می توان آنها را کنترل کرد و کاهش داد. اگر دقت کرده باشید افرادی که به طور روزانه انسولین به خودشان تزریق می کنند، اگر یک روز و یا حتی یک وعده تزریق را فراموش کنند ، قند خونشان به شدت بالا می رود. به عبارت دیگر دیابت حذف شدنی نیست و تا زمان استفاده از روش درمانی ، قند خون کنترل می شود .بوی دهان هم این چنین است یعنی تا زمان استفاده از دهان شویه و خمیر دندان ضد بوی دهان ، این بیماری کنترل می شود اما اگر ادامه نیابد بوی دهان به حالت زیاد اولیه برمی گردد. بنابراین نتیجه گیری می شود که اگر می خواهید بوی دهان در طول روز کنترل شود روزانه از دهانشویه و خمیردندان پایادنتال استفاده کنید.

برای پیشگیری از بوی دهان چه باید کرد؟

حال که با عوامل مهم ایجاد کننده بوی بد دهان آشنا شدید درباره پیشگیری از آن نیز مطالبی بیاموزید. شما می توانید همیشه یک قدم جلوتر از بوی دهان باشید اگر برنامه بهداشتی روزانه خود را پیگیری کنید.

روزانه 2 بار مسواک بزنید

دندانها ۲۰ درصد از سطح دهان را تشکیل می‌دهند. با انجام مسواک روزانه مطمئن می شوید که حداقل ۲۰ درصد از باکتری های ایجاد کننده بوی بد دهان را از دهان خود حذف می کنید. البته مسواک زدن منافع دیگری هم دارد از جمله پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه. بنابراین روزانه ۲ بار و در هر بار دو دقیقه دندانها را مسواک بزنید.

از خمیر دندان ضد بوی دهان استفاده کنید

ترکیبات پاک کننده و ساینده موجود در خمیر دندان کارایی مسواک زدن را دو چندان می کنند. همچنین فلوراید موجود در آن باعث پیشگیری از پوسیدگی دندان ها می شود. خمیردندان پایادنتال با دارا بودن ترکیبات زینک و هیدروژن پروکساید باعث خنثی سازی لحظه ای بوی دهان می شوند.

از نخ دندان استفاده کنید

باکتری های چسبیده به سطوح بین دندانی و همچنین خرده های مواد غذایی جمع شده بین دندان ها ، باعث ایجاد پوسیدگی دندان ، التهاب لثه و بوی دهان می شوند. با استفاده از نخ دندان و واترجت دندانی این سطوح را پاک کنید.

از زبان پاک کن استفاده کنید

1 بار در شبانه روز روی زبان خود را با زبان پاک کن و یا مسواک نرم پاک کنید. میزان فشار وارده بر روی زبان باید متعادل باشد تا مانع از خونریزی و یا تخریب پرزهای چشایی روی زبان شما شود. وسواس به خرج ندهید تا تمام جرم روی زبان را یک دفعه از روی آن پاک کنید.

از دهانشویه ضد بوی دهان استفاده کنید

اضافه کردن دهانشویه ضد بوی دهان پایادنتال به برنامه روزانه بهداشتی ، گام مهمی در پیشگیری از بوی دهان محسوب می شود. توصیه‌های مربوط به نحوه استفاده و دفعات استفاده از دهانشویه را جدی بگیرید.

اگر با انجام توصیه های بالا بیماری ادامه پیدا کرد برای کارشناس علمی ما پیام دهید تا شما را یاری کند. شما از طریق ارسال دیدگاه که در پایین تمام صفحات این وبسایت وجود دارد می توانید با ما در ارتباط باشید.